 |
| Thầy Cô Huỳnh Văn Công và những người học trò cũ |
Tháng 7 năm 2008 tôi về lại Việt Nam là để vừa thăm Mẹ già đã 90 tuổi, Mẹ vợ 86 tuổi, vừa để cúng giỗ cho Ba tôi và cho Ba vợ tôi. Một hôm khoảng 9 giờ sáng, chuông điện thoại reng.
-Hello, tôi nghe đây.
-Hello, làm ơn cho tôi gặp thầy Công.
-Chào cô, tôi là thầy Công đây, xin lỗi cô là ai?
-Kính chào thầy. Em là X, học trò cũ của thầy, liên lạc được với thầy tụi em mừng lắm đó. Thầy biết không, em phải nhờ con nhỏ cháu làm trong bưu điện tỉnh truy tầm số điện thoại nhà của em thầy. May mà có được. Thầy khoẻ không? Có cô và có em nào về với thầy không? Thầy về bao lâu, chừng nào thầy đi?
- Cám ơn em gọi đến thăm. Em, ông xã và các cháu khoẻ không? Thầy trò mình hơn 30 năm mới liên lạc được với nhau, thú thật thầy không thể hình dung nỗi em là đứa học trò đã học thầy năm nào, lớp nào, mặt mủi ra sao. Nhưng khi vừa nghe em bảo, em là X học trò cũ của thầy đây, thầy thật xúc động và mừng lắm. Sau 30.4.75, cuộc đời thầy rách nát, te tua, làm thân hèn mọn của kẻ thất thế, của kẻ bại trận, không bao giờ ngờ là hôm nay còn có những đứa họ trò cũ còn biết nghĩ, còn biết nhớ đến thầy. Một lần nữa, thầy thành thật cám ơn em nhiều. Cho thầy gởi lời thăm tất cả các em khác.
- Thưa thầy, nghe thầy về, tụi em mừng quá! Tụi em thông báo cho các bạn hay hết rồi. Tụi em chừng 15 đến 20 đứa định Chúa Nhật tuần tới 17.8.08 xuống Sa Đéc thăm thầy. Thầy thấy có trở ngại gì không?
- Được các em nghĩ, nhớ, nhất là phải bỏ công ăn việc làm, phải lặn lội đường xá thật xa xôi vất vả để đến thăm thầy. Quý lắm! Hân hạnh cho thầy lắm. Cám ơn các em vô cùng. Đến đi, không có gì trở ngại hết. Thầy cũng rất mong muốn gặp lại các em để tìm lại cái không khí đầy ấp những kỷ niệm thuở nào; đứa thì hiền ngoan, dễ thương, học giỏi, đứa thì nghịch ngợm, phá lớp, phá thầy… Nhưng hiện nay đối với thầy, tất cả đều là những kỷ niệm quá đẹp, quá đáng yêu. Sống trong giai đọan bi thảm của đất nước, vừa nghèo vừa chiến tranh triền miên, thầy trò chúng ta đều bất hạnh như nhau, đều đáng thương như nhau, vẫn tồn tại để vẫn còn gặp lại nhau là may mắn lắm rồi, phải không em? Cho thầy biết lịch trình các em xuống Sa Đéc như thế nào, để tiện việc sắp xếp đón tiếp các em.
- Sáng sớm Chúa Nhật các em đi, chiều các em về.
- Không được đâu, thầy trò mình hơn 30 năm mới gặp lại, biết bao nhiêu chuyện để hàn huyên, biết bao nhiêu chuyện để đáng nói. Các em phải ráng sắp xếp tối thiểu một ngày đi, một ngày ở, một ngày về mới được. Cho thầy năn nỉ các em một lần đi, được không?
- Chính vì hơn 30 năm mới liên lạc được với thầy nên bằng mọi cách tụi em phải xuống thăm thầy, chỉ cần đến thấy thầy cô mạnh khoẻ, hỏi thăm vài câu rồi về là là tụi em vui rồi. Thầy biết không, nhiều đứa có cơ sở làm ăn buôn bán, đứa thì bận bịu gia đình, con cháu lu bu không thể ở lâu được. Mong thầy cảm thông cho. Em sẽ cố gắng thuyết phục các bạn chiều thứ Bảy đi, chiều Chúa Nhật về.
Sau khi nói chuyện với em X qua điện thọai, tôi rất nôn nóng và mong mỏi sớm được gặp lại các trò cũ thân yêu cũa mình. Lay hoay rồi cũng đến ngày hẹn. Em X gọi điện thoại báo với tôi:
- Tụi em sẽ khởi hành lúc 3 giờ chiều nhưng phải chạy vòng vòng để rước các bạn. Chừng nào đến cầu Mỹ Thuận sẽ điện thoại cho thầy.
Tôi liền bay xuống Vĩnh Long đón các em để hướng dẫn về nhà tôi, vì quê tôi ở một xã hẻo lánh cũa tỉnh Đồng Tháp khó tìm và khó đi. Gặp lại các em, tôi vừa mừng quá đổi, vừa cảm động muốn khóc. Tôi bàng hoàng, phải chăng đây là những đứa học trò cũ cũa tôi, đứa nào cũng trở thành người lớn, đứa nào trông cũng có vẽ già dặn chửng chạc. Nhưng các em thể hiện tình cảm vẫn như thuở nào, vẫn không có gì thay đổi, tôi có cảm tưởng như vẫn kính thương thầy cách đây hơn 30 năm khi tôi đang là thầy và các em là học trò. Buổi trùng phùng dưới bầu không khí tuyệt vời nầy của thầy trò chúng tôi, đối với tôi đây là một trong những dấu ấn lớn lao ăn sâu vào lòng tôi, có lẽ mãi mãi tôi khó mà quên được.
Từ Vĩnh Long tôi hướng dẫn các em về đến nhà lúc 9 giờ tối. Đi đường xa thật mệt nhọc, thật vất vả nhưng gương mặt em nào cũng vui tươi rạng rỡ, nói nói, cười cười.
-Thầy biết không, nghe nói thầy ở trong quê hẻo lánh, chúng em đã chuẩn bị tinh thần trước, không dám mang giầy vì sợ lội bộ đường đất trơn trợt, có đứa mang theo thuốc muỗi vì chắc có nhiều muỗi lắm...
Gia đình tôi đãi các em những món ăn đồng quê như cháo cá, gỏi bắp chuối, canh chua cá lóc, cá rô kho tộ, cá tai tượng hấp cuốn bánh tráng, chuột xào lá cách... Mỗi em uống một vài ly rượu nho đỏ do tôi mang về từ Úc. Rượu vào lời ra, thầy trò quây quần nhau tâm sự hàn huyên đủ điều, chuyện đời xưa, chuyện đời nay, gợi lại biết bao kỷ niệm cũ dưới mái trường xưa.
Hầu hết các em thành công và thuộc thành phần khá giả trong xã hội. Một số em tốt nghiệp đại học, có chức có quyền, có em làm giáo chức, có em làm hiệu trưởng, có em làm chủ đồn điền cao su, có em làm chủ hiệu buôn lớn, có em làm giám đốc công ty xuất cảng, có em làm chủ nhà máy nước đá, có em thành công về nông trại cung cấp rau sạch cho thành phố... Về gia cảnh thì có em đã có sui gia và có cháu nội và cháu ngọai.
Tôi đã đề nghị với các em, bây giờ thầy đã về hưu rồi, thấy em nào cũng giỏi hơn thầy, thành công hơn thầy, tóc cũng có điểm những sợi trắng lai rai. Thôi thì các em hãy gọi thầy bằng anh đi, để gần gũi hơn, để thân mật hơn. Chúng ta nên coi nhau như anh em. Tất cả các em đều phản đối ý này. Các em bảo tinh thần “Tôn Sư, Trọng Đạo” của thế hệ tụi em. Tụi em luôn luôn gìn giữ, một chữ cũng là thầy. Sự hiểu biết, sự thành công và sự nên người của chúng em đều có sự đóng góp của quý thầy, quý cô. Làm người không biết trọng đạo nghĩa thì làm sao sống trên đời cho ra con người? Tinh thần tôn sư, trọng đạo là một đức tính cao quý, một thể hiện tình cảm quá đẹp của tình nghĩa thầy trò. Theo chúng em nghĩ, tinh thần này cần phải được trân trọng, cần phải được bảo tồn vì thế thầy nên để chúng em làm điều tốt đẹp này.
Ngày hôm sau, chiều Chủ Nhật, vợ chồng tôi theo xe tiễn đưa các em về đến Vĩnh Long rồi chia tay vào lúc 6 giờ. Đến mười giờ đêm, em X gọi điện thọai báo cho tôi hay các em đã về đến thị xã Bình Dương. Tất cả đều bình an. Đêm hôm đó, không biết tại sao hình ảnh cũa các em cứ lãng vãng trong tôi, làm cho tôi không ngủ được.
Ngày 11 tháng 9, 2008, tôi lên chuyến bay lúc 10 giờ 40 phút tối để trở về Úc. Trời đang mưa tầm tả thế mà từ Bình Dương độ khoảng 20 em đến tận sân bay Tân Sơn Nhất để tiễn đưa vợ chồng tôi. Nhìn các em vẩy vẩy tay chào từ giả mà lòng tôi muốn khóc.
Tôi là con của một gia đình nông dân nghèo, nhưng may mắn có người cha, người mẹ hết lòng thương yêu và tận tụy hy sinh cho tôi được học hành. Tôi không có cao vọng, được làm giáo sư trung học là tuyệt đỉnh mơ ước của tôi rồi. Tôi chọn nghề này không phải vì có năng khiếu, cũng không phải vì yêu nghề gõ đầu trẻ, chọn vì thi đại mà đậu, chọn vì biết chắc khi tốt nghiệp sẽ có việc làm ngay, sẽ có tiền phụ lo cho đàn em dại.
Vì xuất thân từ gia đình nghèo, đã từng gậm nhắm những nỗi đau, những nỗi khốn khó của thân phận nghèo hèn, nên khi đến dạy lớp học đầu tiên nào tôi cũng nói với các em: "Có hai hạng người bị thiệt thòi, bị bất hạnh trong xã hội: Thứ nhất là nghèo, thứ hai là học dở. Do đó, thầy rất ước mong em nào cũng phải cố gắng học hành cho giỏi."
Trong suốt thời gian dạy học, tôi luôn cố gắng làm người thầy tốt và mẫu mực. Trời sinh tôi, bản chất hiền lành, chưa bao giờ biết làm dử với ai, nhưng vì muốn cho học trò sợ sợ mình một chút để mà cố gắng học hành, nên tôi phải làm ra vẻ hơi nghiêm và hơi khó. Điều này, tôi nghĩ rằng chắc bị học trò ghét thì nhiều, thương thì không có.
Người ta thường bảo nghề thầy giáo là nghề vừa nghèo vừa bạc bẽo, tôi chọn vì vừa tầm với của mình cho dù trước đây đôi khi tôi cũng lấn cấn về vấn đề này. Vì vận nước tôi phải bỏ nghề dạy học nửa chừng, nhưng sau trên 30 năm gặp lại những đứa học trò cũ, với bằng tất cả tấm lòng mà các em thể hiện, tự dưng tôi được giác ngộ rằng: "NGHỀ DẠY HỌC NGHÈO NHƯNG KHÔNG BẠC BẼO, NGHÈO MÀ HẠNH PHÚC."
Nghề mà tôi chọn có thể nói là một cách rất tình cờ, nhưng thấy cũng có lý lắm, cũng an ủi lắm, phải không?
Trước khi trở lại Úc, tôi có viết một thư ngắn để cảm ơn các em.
Định Hòa, ngày...
Các em: Phước, Thiện, Đẹp, Dũng, Xuyến, Nguyệt, Ánh Võ, Ánh Nguyễn, Tuyết, Sương, Huệ, Dung, Ly, Thủy, Năm, Bao, Bông... thân thương,
Chuyến về thăm lại quê cũ lần này không ngờ gặp lại các em, thầy thật mừng và thật xúc động. Vì thế sự thầy phải tha phương cầu thực, phải xa những người thân yêu, xa bạn bè, xa trường cũ, bỏ lại biết bao kỷ niệm đẹp. Long đong, lang thang, khi cuối cuộc đời quay lại mái nhà xưa, tất cả đều thay đổi. Nhưng cũng có niềm an ủi lớn lao cho kiếp thầy giáo già, là gặp lại các học trò cũ cũa mình, rất nhiều em thành đạt, rất khá giả, rất tài giỏi hơn thầy, thế mà vẫn không quên thầy.
Lâu lắm rồi, bây giờ mới có dịp nghe được tiếng THẦY thân thiết, gợi lại cho thầy biết bao nỗi nhớ thuở nào. Xin cám ơn các em đã cho tôi niềm vui và hạnh phúc này.
Vài hàng thăm tất cả các em. Thân chúc gia đình các em luôn vui, khỏe, may mắn và thành công.
Thân,
Huỳnh Văn Công